Günümüzün gerçekliği dijitalleşme ve beraberinde getirdikleri. 7’den 70’e herkesin neredeyse günün uyanık olduğu zaman diliminde vaktini geçirdiği sosyal medya, bu çağın sosyalleşme, haber alma ve de haberleşme araçları. Web2 üzerinde çalışan sosyal medya platformlarından sonra şimdi de hayatımıza Web3 üzerinde çalışan yeni nesil sosyal medya platformları da gün geçtikçe hayatımızın bir parçası haline geliyor. Bybit Learn ekibi, Web3 tabanlı en popüler sosyal medya platformlarını inceledi.
World Wide Web ve kaynakları, temel bankacılık faaliyetlerinden, arkadaş edinmeye, arkadaşlarla görüşmeye ve aileden, yakın çevreden, gündemden haberdar olmaya kadar insanların yaptığı her şeyle iç içe geçmiştir. Ancak bunların çoğu Web2 ya da Web 2.0’ın bir yan ürünü olarak ortaya çıktı. Web2’nin belirleyici yönlerinden biri sosyal medyanın yükselişiydi. Facebook, Twitter, Instagram gibi merkezileşmiş sosyal medya platformları ve TikTok gibi daha yeni girişler insanların etkileşim, bilgi alışverişi, iş kurma ve pazarlama biçimlerini yeniden şekillendirdi. Web3 sosyal medya platformları da benzer etkileri ile dijitalleşmeye katkı sağlıyor, ancak bunları farklı şekilde gerçekleştiriyor. Şimdi bu farklılıklardan bazılarının neler olduğunu ve hangi beş sosyal medya platformunu takip etmeniz gerektiğini inceleyelim.
Merkezi Olmayan Sosyal Medya Nedir?
Kripto para piyasasının iniş çıkışlarını takip eden herkes için, en büyük satış noktalarından biri altta yatan blok zinciri teknolojisidir. Onu bu kadar çekici kılan şey, merkezi olmayan bir defter kullanmasıdır. Teknik açıklamalara çok fazla dalmadan, bunu tüm işlemlerin bir kopyasını elinde tutan birçok farklı insan (veya bilgisayar) olarak düşünün. Bunu sağlam bir şifreleme ile birleştirdiğinizde, menkul kıymetlerin veya kripto para gibi varlıkların alım satımı için istikrarlı olmasa da oldukça güvenli bir yöntem elde edersiniz.
Merkezi olmayan bir sosyal medya platformu, blok zincirinin merkezi olmayan defterleri üzerinde benzer bir yapı kullanmayı amaçlamaktadır. Bu platformlar, bağımsız olarak depolanan defterler yerine bağımsız olarak çalıştırılan sunuculara dayanır. Dolayısıyla, merkezi olmayan bir Twitter alternatifi, yazılımı çalıştıran birden fazla sunucuya sahip olacaktır. Diğer faydalarının yanı sıra bu, tek bir hata noktası sorununu ortadan kaldırır: Eğer bir sunucu çökerse, bu tüm hizmeti felç etmez. Ayrıca üstün kullanıcı kontrolü sağlayarak potansiyel olarak ifade özgürlüğünü mümkün kılıyor ve sansürü sınırlıyor.
Özünde, sosyal medyayı kurumsal kontrolden ayırarak, merkezi olmayan bir platform gerçek kullanıcıya ait içerik için bir fırsat sunar.
Kullanıcı Tarafından Sahiplenilen İçeriğin Farkı Nedir?
Pazarlama çevrelerinde kullanılan popüler bir terim kullanıcı tarafından oluşturulan içeriktir (UGC). Bu, gerçek bir ürün veya hizmet kullanıcılarının oluşturduğu ve ürün veya hizmeti yoğun bir şekilde öne çıkaran içeriği ifade eder. İçerik oluşturuculara içerik için ödeme yapılmaz ve şirket tarafından sponsor olunmaz. Ancak pratikte bu, ücretsiz reklam anlamına gelmektedir. Örneğin, kamera şirketi GoPro, çeşitli spor aktiviteleriyle uğraşan insanların YouTube videoları aracılığıyla bu tür içeriklerden muazzam faydalar elde etti. Yine de bu içerik pek çok açıdan kurumsal varlıkların kontrolü altında kalmaktadır. Örneğin YouTube videoları kaldırabiliyor. Diğer sosyal medya platformları da içerik silme hakkını elinde tutuyor ve bu da genellikle meşru reklam ve pazarlama içerikleri de dahil olmak üzere meşru içeriklerin kaldırılmasına neden oluyor.
Merkezi olmayan bir sosyal medya platformunda içerik yükleme ya da silme yetkisi genellikle kullanıcıların kendilerine aittir. Neyin yayınlanacağına ve neyin kaldırılacağına kendi ilkelerine göre karar verirler. Bu da içerikleri gerçekten kullanıcıya ait kılar çünkü hiçbir üçüncü taraf keyfi olarak kullanıcıların resimlerini, videolarını ya da yorumlarını silmeyi seçemez. Bu aynı zamanda insanların başkalarının hassasiyetlerini rahatsız edebilecek içerikler yükleyebileceği anlamına da geliyor. Az önce de bahsettiğimiz üzere videoyu bir otoritenin silmesine imkan tanımıyor, ancak yükleyen kişi kendi silebiliyor.
Web3 Sosyal Medya ve Geleneksel Sosyal Medya Platformları
Bazı açılardan, bir Web3 sosyal medya platformunu geleneksel bir sosyal medya platformundan merkezi olup olmamasına göre ayırt edebilirsiniz. Eğer merkezi değilse, muhtemelen bir Web3 platformudur. Değilse, muhtemelen geleneksel bir platformdur. Elbette farklılıklar bundan çok daha derindir.
Geleneksel sosyal medyanın yol gösterici ilkelerinden biri, tıpkı web sitelerinde olduğu gibi, insanları mümkün olduğunca uzun süre platformda tutmak istemenizdir. Bu genellikle platformlar arasında hareket edebilecek içeriğin sınırlandırılması ve hatta belirli bir platformda bağlantı verebileceğiniz diğer sitelerin sınırlandırılması anlamına gelir. Görüntülenen içeriği ana platformda görünenlerle sınırlı tutarak, kullanıcıları o platformda kalmaya teşvik edersiniz. Merkezi olmayan sosyal medya genellikle içeriğin nereden geldiğini veya bağlantıların kullanıcıları nereye yönlendireceğini sınırlamaz. Özünde, içerik dağıtımının demokratikleşmesine yardımcı olur.
İdeal olarak, Web3 platformları izinsiz ve aynı zamanda güvene dayalı olarak çalışacaktır. Başka bir deyişle, platforma erişim sağlamanız için üçüncü taraflara güvenmeyeceğiniz gibi, diğer kullanıcılarla etkileşimlerinize aracılık etmeleri için de onlara güvenmeyeceksiniz. Bu, Web2 sosyal medya platformlarının vaat ettiği, ancak nihayetinde yerine getiremediği şekilde topluluk oluşturmayı kolaylaştırmalıdır.
Web3 Pazarlama İçin En İyi Web2 Sosyal Medya Platformları
Web2 sosyal medya platformları gizlilik ve kullanıcı kontrolü açısından her zaman en iyisi olmasa da, Web3 platformlarında yayınladığınız içeriği pazarlamak için hala muazzam platformlardır. Herhangi bir içerik için en iyi site farklılık gösterse de, büyük Web2 hitleri genellikle çalışmanızı tanıtmak için en iyi seçeneklerinizdir. Bu siteler şunları içerir:
– YouTube
– TikTok
Twitter eskiden içerik oluşturucular için büyük bir platformken, sahiplikteki değişiklik – ve ileriye dönük politikalar hakkındaki belirsizlik – birçok içerik oluşturucuyu platformdan uzaklaştırdı. Pek çok kişi, kalıp kalmayacaklarına ya da geri dönüp dönmeyeceklerine karar vermeden önce işlerin yoluna girmesini bekliyor.
Bu temel unsurları aradan çıkardıktan sonra, bir içerik üreticisi olarak gözünüzün üzerinde olmasını isteyeceğiniz bazı büyük Web3 platformlarına bakalım.
Diamond
Diamond, Web3 rüyasını gerçekleştiren içerik odaklı bir platformdur. Merkezi değildir ve bloglar ve sosyal grafikler gibi içerikleri depolamak için blok zinciri kullanır. Bu, orada yayınlanan içeriği farklı uygulamalar arasında çok daha taşınabilir hale getirir. Ayrıca kitleler oluşturmak isteyen içerik oluşturucular için para kazanmayı da kolaylaştırıyor.
Audius
Audius, uygulamanın DNA’sına işlenmiş bir miktar kripto ile bir akış hizmeti olarak hizmet veren hem içerik oluşturucular hem de dinleyiciler olmak üzere müzik kalabalığına hitap ediyor. Uygulama blok zinciri tabanlıdır ve ses dosyaları yükleme sırasında zaman damgalıdır. Uygulamanın para kazanma süreci henüz başlangıç aşamasında olsa da, insanların kazanabileceği ses tokenları çeşitli kripto borsalarında takas edilebiliyor.
Steem
Steem kendi başına bir sosyal platform olmaktan ziyade diğer sosyal medya platformları için bir çerçeve niteliğindedir. Temel tasarımı, insanların sosyal uygulamalar oluşturmasına olanak tanır ve blog platformlarını da destekler. Blockchain teknolojisinin temel merkezi olmayan seçeneğini kullanır, ancak içerik oluşturucular için ana cazibesi, onları şirket içi kripto para birimi ile ödüllendirmesidir. Ödüllerin tam mekaniği karmaşık olsa da, fikir, içerik oluşturucular için bir ödül havuzu olmasıdır. Platform, kripto para birimini ABD dolarına yumuşak bir şekilde sabitleyerek değerleri sabit tutuyor.
Minds
Minds platformu kendisini Facebook’a alternatif olarak tanıtıyor, ancak Patreon gibi platformlarda daha yaygın olan bazı para kazanma özelliklerini de içeriyor. Platform, kullanıcıları yeni içerik yayınlayarak kendisiyle etkileşime girdikleri için ödüllendiriyor. Ödüller Ethereum kripto para birimi şeklini alıyor. Kullanıcılar, reklamlarını finanse etmek için sitede kripto para harcayabilir. Ayrıca, kripto ödüllerinin bir kısmını veya tamamını diğer kullanıcılara abonelik sözü vererek sitedeki diğer içerik oluşturucuları da destekleyebilirler.
Plai Labs
Plai Labs, Web3 dünyasında benzersiz bir hayvan. Massina adında tam gelişmiş bir metaverse sosyal medya platformu kurdu ve Web3 dünyası için video oyunları geliştirmeyi amaçlıyor. Bu oyun alanına ilk girişinin adı Champions Ascension ve bu oyunda kullanıcılar oyun oynayarak ödüller kazanıyor. Oyun henüz erken aşamalarda olsa da, birincil karakter tasarımı olarak NFT’leri kullanmanın benzersiz yönünden de yararlanıyor. Bu noktada NFT’lerin tamamı şirket içinde üretiliyor ve açık artırmayla satın alınmaları gerekiyor, ancak şirket ileride kullanıcıların dijital varlıklarını yüklemelerine izin vermeyi planlıyor.
Web3 dünyası ve orada yaşayacak olan sosyal medya platformları henüz gelişme aşamasında, ancak hızla gelişiyorlar. Bu platformlar merkezi sosyal medya anlayışını reddedecek ve blok zincirinin sağladığı ademi merkeziyetçilik fırsatlarını benimseyecek. Web siteleri, uygulamalar arasında çok daha fazla gizlilik ve içerik hareketliliğine izin verecek ve içerik oluşturucular için kullanıcıya ait içeriğin güvence altına alınmasına yardımcı olacaktır. Henüz başlangıç aşamasında olsa da, blok zincirinin kripto para potansiyeli, bu sitelerdeki kullanıcıları katılım, içerik oluşturma ve hatta oyun oynama için ödüllendirme seçenekleri de sunuyor. Bu seçeneklerin devreye girmesiyle internetin yeni bir devrime tanık olması an meselesi.