Blok zinciri teknolojisinin önemli kullanım alanlarından biri olan DeFi (Decentralized Finance), yani Merkeziyetsiz Finans, geçtiğimiz yıllarda popülerlik kazanarak günümüzde herkes tarafından erişilebilir hale geldi. İnsanların bankalar, para gönderme platformları ve devlet tarafından piyasaya sürülen para birimleri gibi geleneksel finansal altyapılara bağlı kalmadan paralarını yönetmek için kullandığı araçları, protokolleri ve platformları tanımlayan Merkeziyetsiz Finans birçok avantaja sahip. Kritik dijital varlık güvenliğinde dünya lideri olan Ledger, DeFi uygulamalarının avantajlarını ve yaygın kullanım örneklerini paylaşıyor.
Eskide kalmış geleneksel finansal sisteme bir alternatif sunarak ve kritik finansal hizmetlere erişim sağlayarak kullanıcılarını güçlendiren yeni para sistemi DeFi, blok zinciri teknolojisinin önemli kullanım alanlarından biri haline geldi. Bu yeni para sistemi, çok çeşitli işleri tamamlamak için kullanılabilen ve standart uygulamalardakine benzer, basit kullanıcı arayüzleriyle erişilebilen, açık ve şeffaf akıllı sözleşmelerle destekleniyor. Merkeziyetsiz blok zincirlerinde önemli bir yeri olan DeFi uygulamaları, herhangi bir merkezi yönetişim varlığı olmadan çalışıyor. Altta yatan akıllı sözleşmeler bir işleme dahil olan tüm tarafları otomatik olarak güvende tuttuğu için, kullanıcıların birbirine güvenmek zorunda olmadan etkileşime geçebilmesini sağlıyor.
Kritik dijital varlık güvenliğinde dünya lideri olan Ledger, DeFi uygulamalarının en önemli avantajlarını paylaşıyor.
- Kolay erişilebilir: DeFi uygulamalarının en önemli avantajı erişilebilirlik düzeyi. Dünyanın neresinde ikamet ettiği fark etmeksizin bir kripto para cüzdanı ve internet bağlantısı olan herkes tarafından ulaşılabilen uygulamalar, herhangi bir kredi kontrolü, KYC veya girişe ilişkin bir engel olmadan Merkeziyetsiz Finans dünyasıyla etkileşime geçebiliyor. Dünya genelinde 1,7 milyar yetişkininbir banka hesabına erişiminin olmadığı biliniyor. DeFi sayesinde bu bireylerin ve diğer herkesin, bankaların sağladığı birçok özelliğin aynısını sunan ve izin gerektirmeyen çok çeşitli protokollere erişimi kolaylaşıyor.
- Şeffaf: Standart finansal hizmetlerden çok daha fazlasını sunan DeFi, katılımcıların dilediklerinde sistemi kontrol edebildikleri bir açıklığa ve şeffaflığa dayalı, tamamen orijinal bir kullanım sağlıyor. Bunu, güven gerektiren üçüncü tarafları ve maliyetli aracıları ortadan kaldırıp erişim maliyetlerini en düşük seviyeye indirerek başarıyor.
- Kazançlı: DeFi, yatırımcıların varlıklarını merkeziyetsiz borsa platformlarında takas etmesini sağlayan likidite havuzlarına varlık yatırarak bireylerin, dijital varlıklarıyla kolayca kazanç elde etmesine imkan tanıyor. Hem borç verme havuzları hem de likidite havuzu yatırımları, en cömert bankalar tarafından sunulandan bile çok daha fazla getiri sağlıyor.
Defi Araçlarında Kilitlenen Token’lar %4.500’den Fazla Büyüdü
Merkeziyetsiz Finans, kısmen yeni bir sektör olmasına rağmen son yıllarda oldukça büyüdü ve DeFi uygulamalarının hem sayısı hem de çeşitliliği katlanarak arttı. Son iki yılda, DeFi araçlarında ve protokollerinde kilitlenen token’ların toplam değerinin 203 milyon dolardan 9,53 milyar dolara yükselerek %4.500’den fazla büyüdüğü biliniyor. Günümüzde kullanmakta olduğumuz her önemli finansal hizmetin bir DeFi alternatifi bulunuyor. Bazı uygulamaları tamamen benzersiz olan DeFi teknolojisi, eşler arası (P2P) blok zinciri teknolojisi sayesinde devamlılığını sürdürüyor.
Ledger, en yaygın DeFi kullanım örneklerini paylaşıyor.
- Açık Borç Verme Protokolleri: Compoundve Aave gibi DeFi borç verme protokolleri, kullanıcıların güvenle dijital varlık borç verip almasını sağlıyor. Borç alanlar teminat olarak fon yatırıyor ve genellikle sabit bir faiz ödüyor. Borç verenler ise varlıkları üzerinden değişen miktarlarda getiri elde ediyor. En popüler DeFi uygulamaları, akıllı sözleşmelerini denetimlere tabi tutuyor ve genellikle güvenli olarak değerlendiriliyor. Çok köklü olmayan veya daha yeni olan uygulamaların ise kesinlikle güvenli olduğunu söylemek zor.
- Otomatik Piyasa Yapıcılar (AMM’ler): AMM’ler, çoğu merkezi borsada uygulanan arz-talep yöntemi yerine, matematiksel formüller kullanıp bir token’ın fiyatını platformun likidite havuzlarında saklanan varlıkların orantısına göre belirleyerek piyasaları otomatik şekilde oluşturan DeFi uygulamalarıdır. Örneğin, ETH/UNI havuzunda 10 ETH ve 100 UNI varsa her bir ETH’nin değeri 10 UNI’dir. Yatırımcıların ETH ve UNI varlıklarını takas ederek her bir token’ın havuzdaki miktarını değiştirmesiyle birlikte bu oran değişebiliyor.
- Merkeziyetsiz Sigorta: Nexus Mutual gibi merkeziyetsiz sigorta protokolleri, kullanıcıların hack’ler, hırsızlık, flash çökmeleri ve diğer pek çok şey dâhil olmak üzere DeFi sektöründeki çok çeşitli risklere karşı kendilerini korumalarını sağlıyor. Ayrıca herkes, riski üstlenmenin karşılığında bir getiri elde etmek üzere sigorta havuzlarına katkıda bulunabiliyor.
- Sentetik Varlık Yayımlama: Sentetik Varlık yayımlama platformları, kullanıcıların başka bir dijital para biriminin gerçek hayattaki varlığını, finansal ürünün fiyatını veya niteliklerini taklit eden çok çeşitli kripto token’lar oluşturmalarını sağlıyor. Sentetikler, kripto para kullanıcılarına tek bir token (örn. ETF’ler, opsiyonlar ve sepet fonları) aracılığıyla karmaşık finansal ürünleri alıp satmalarına, bunlarla etkileşime geçebilmelerine ve normalde erişimi zor olabilecek piyasalara katılım sağlayabilmelerine olanak tanıyor.
