En popüler kripto para birimlerinden ikisi olan Bitcoin ve Luna fiyatları birçok uzmanın asla tahmin etmediği seviyelere düştü. Hatta Luna yaklaşık yüzde 98 gibi bir kayıpla, neredeyse bir gecede silindi. Sayısız insan binlerce liranın gözlerinin önünden kayboluşunu izledi. Uzmanlar, meydana gelen krizin insanların zihinsel sağlığı üzerindeki etkisi konusunda endişeli. Kripto Para Bağımlılığı üzerine çalışmalar yürüten Klinik Psikolog Ece Kutsal, yaşanan bu Bitcoin ve Luna gibi coinlerin çöküş krizinin yol açacağı sorunlara değindi.
Bağımlılık Riski Yüksek
“Talih cesurlardan yanadır.” mottosu ile hayatımıza giren kripto para dünyanın en hızlı büyüyen pazarlarından biri haline geldi. Her ay yüz binlerce insan bu platformlara girmeye devam ediyor. Kripto otoritelerine göre 2021 yılı itibari ile kripto para alım-satım işlemlerini gerçekleştirenlerin sayısı 106 milyonu aşmış durumda ve gün geçtikçe sayı daha da artmaktadır.
Kripto para ticaretinin borsa piyasası ile pek çok ortak yanı olmasına rağmen günün 24 saati ve haftanın her günü gerçekleşmesi, kripto parayı değerlendirme zorluğu, kripto piyasasının çok değişken olması ve geleneksel borsadan farklı olarak güvensizlik ve belirsizlik potansiyeline sahip olmaları kripto piyasasını daha sorunlu hale getirmektedir.
Kripto ticaretinin, risk alma, önemli bir şans veya şans unsuru, tutarsız getiriler ve kayıplar, kısa sürede sonuç alma, düşük miktarlarda yatırım yapabilme gibi özellikle online kumar ve bahis ile birçok ortak noktası olduğu, kumar ve bahis oynayan kişilerin bu platformlara daha fazla yöneldikleri rapor edilmektedir.
İntihar Edenler Var
Yatırımcılardan bazıları o kadar çok şey kaybettiklerini söyledi ki, artık hayatı yaşamaya değer bulmadıklarını ifade ettiler. Bazıları ise felaket yüzünden evini kaybedeceğini söyledi. John Browlow isimli Twitter kullanıcısı “Luna Reddit forumu intihar mesajlarıyla dolu. Alt dizindeki en iyi beş gönderiden üçü intiharla ilgili.” ifadelerini kullanmış.
Bazı insanlar panik içinde, ne olduğunu anlamıyorlar. Bu piyasada başta her şey çok güzeldi, şimdi ise böyle değişimlerle karşı karşıya… Bu noktada hızlı karar vermemek, sakin kalmak ve yakınlarımızla bu durumu hemen paylaşmakta yarar var.
Kripto Bağımlılığına Dikkat
Kripto para ticaretinin sizin için problem ya da bağımlılık olup olmadığını sorgulamak için aşağıda belirtilen maddelere bakınız. Bu maddelerin yarısından fazlasına evet yanıtını veriyorsanız kripto para ticareti nedeniyle destek almanız önerilmektedir.
- Planladığınızdan daha uzun süre kripto para ticareti yapmaya başlama
- Kripto para ticareti yapmak için daha fazla miktarda para harcamaya başlama
- Kripto para ticareti yaptığınız için sorumluluklarınızı ihmal etmeye başlama
- Kripto para ticareti yaptığınız için hobi ve aktivitelerinizin değişmeye başlaması
- Kripto para ticaretiyle ilgili (geçirilen zaman, kaybedilen para) yalan söylemeye başlama
- Kripto para ticareti kesintiye uğradığında agresif ve tahammülsüz olmaya başlama
- Kripto para ticareti yapma nedeniyle uykusuz kalmaya başlama
- Kripto para ticareti yapmak için kendinize ait olmayan paraları kullanmaya başlama
- Kripto para ticareti yapmayı bırakmak istemenize rağmen tekrar başlama
- Kripto para ticareti yapmak için ihtiyaç duyduğunuz finansal desteği sağlamak için başkalarına bel bağlamaya başlama
Kripto para bağımlılığı geliştirmiş olanların profesyonel destek almaları gerekmektedir çünkü biyolojik bir hastalıktır tek başına yönetilmesi güçtür. Bağımlılık zamanla düşünce ve inançları da değiştirdiği için yönetilmesi zordur. Başta kontrol yanılgısı, kaçırma korkusu, meşguliyet olmak üzere çok sayıda düşünce ve inançlarda meydana gelen bu değişiklere bilişsel hatalar denilmektedir ve farkındalık oluşturulması gerekmektedir.
