Depozito sistemi uygulamaları çerçevesinde, yeniden kullanılabilir cam, plastik ya da metal ambalaj atıklarının toplanarak atığın ilk oluşma noktası, optimize bir şekilde toplanması ve bütün evrelerinin izlenmesiyle katkı sağlanması hedefleniyor. Evreka Kurucu Ortağı ve CEO’su Umutcan Duman, bu sistemle geri dönüşüm oranlarının ciddi oranda artacağını, ülke ekonomisinde “çöp” diye yok olan kaynakların ekonomi içinde kalacağının altını çiziyor. Uygulama sayesinde büyük bir çevresel ve finansal kaybın önüne geçilmesi hedefleniyor.
Tüm atık yönetimi ve geri dönüşüm sürecini dijitalleştirmek için bulut tabanlı ERP yazılım ve donanımları sunan SaaS şirketi Evreka, Türkiye’de başlatılan uygulamalar kapsamında tüketilen içeceklerin ambalaj atıklarının depozito sistemiyle toplanması hareketine destek veriyor.
Atık yönetimi gibi büyük projelerin merkezi olarak yönetilebilmesi, verilerin toplanması ve analizi, karar destek sistemleri, entegrasyon kabiliyetleri gibi noktaların giderek önem kazandığını belirten Umutcan Duman, “Tüm dünyada atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçlerine dair deneyimlerimizi bir potada eriterek, Türkiye’de çevresel ve finansal kaybın önüne geçecek başarılı projelere imza atmayı hedefliyoruz. Süreçte etkisi olan ve rol oynayan tüm paydaşlar, kurum ve kuruluşlarla iletişim halinde kalarak bilgi, görüş paylaşımı ve işbirliğine açık olduğumuzu aktarmaya çalışıyoruz.
Merkezi bir yazılımın olması gerekiyor
“Hayalimiz yeni kurulacak bir düzen ile sistemin tamamen merkezi bir yazılım üzerinden yönetilebiliyor olmasını sağlamak” ifadesini kullanan Duman, sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu sayede Türkiye çapında mahalle mahalle geri dönüşüm oranları takip edilebilecek, gerekli yerlerde eğitim çalışmalarına ağırlık verilmesi sağlanabilecek, tüm süreçler anlık olarak takip edilebilecek ve istenen ölçüde anlık olarak raporlama yapılabilecek. Bu noktada sistem tasarımı süreçlerinde karar verici mercilerle fikir ve deneyimlerimizi paylaşmak üzere sürekli dirsek temasında olmayı hedefliyoruz.
Geri dönüşüm otomatı ve ödeme altyapısı sağlayıcılarıyla entegrasyonlara açığız. Halihazırda entegre olduğumuz yapıları da burada kullanabiliriz. Hiyerarşik olarak kurgulayabildiğimiz arayüzlerimizle farklı katmanlar için farklı raporlama kabiliyetleri sunmaya hazırız.”
Bu sistemle geri dönüşüm oranlarının ciddi şekilde artacağını söyleyen Duman, “Depozito sistemi; atık ayrıştırma ve daha az atık çıkarma konusunda halkın bilinçlenmesine de katkı sağlayacaktır. Bu noktada Bakanlığın hedefleri doğrultusunda Türkiye’de depozito sistemi sayesinde toplanacak yüksek kaliteli atıkların (kaynağın) kapalı döngü geri dönüşüm oranını ilk yılda yüzde 70, ikinci yılda yüzde 80 ve üçüncü yılda da yüzde 90 seviyesine çıkarabilir. Örnek ülkeler arasında Danimarka yüzde 95 toplama hedefi koyarak ülkeler arasında en yüksek maliyetle bu işi yürütüyor ve toplam iade oranını yüzde 90 civarında tutarak verimli şekilde sistemini halen devam ettiriyor. Litvanya hedefini 2025 itibarıyla ambalajların yüzde 90’ını geri dönüştürmek olarak belirledi. 2017 rakamlarına göre toplam iade oranı yüzde 91,9. Kutu: yüzde 93, PET: yüzde 92, Cam: yüzde 83. Litvanya, Depozito İade Sistemi’ne en yeni başlayan ülkelerden biri ve kalabalık olmayan nüfusuyla çok başarılı bir sistem kurmuş. Ayrıca yüksek toplama oranlarıyla sisteme geçmek isteyen ülkeler arasında en çok gözlemlenen ülke durumunda. Ülke ekonomisinde ‘çöp’ diye yok olan kaynaklar ekonomi içinde kalacak ve büyük bir çevresel ve finansal kaybın önüne geçilmiş olacak” dedi.
