Küresel güvenlik şirketi Kaspersky tarafından yapılan, 15 bin tüketicinin katıldığı küresel bir araştırmaya göre dünya genelinde fidye yazılımı kurbanlarının yarısından fazlası (%56), Türkiye’de ise %36’sı geçen yıl verilerine erişimi yeniden sağlamak için fidye ödedi. Ancak bunların %17’si fidyeyi ödese bile verilerini geri alamadı (Türkiye’de oran daha yüksek, %27). Bununla birlikte potansiyel siber tehditlere ilişkin kamuoyu bilincinin artmasıyla, fidye yazılımına karşı mücadelede iyimser olmak için nedenler var.
Fidye yazılımı, suçluların para gasp etmek için kullandıkları bir kötü amaçlı yazılım türü. Bunlar şifreleme tekniklerini kullanarak veya kullanıcıların cihazlarını kilitleyip erişimi engelleyerek verilerin içeride hapsolmasına neden oluyor. Kaspersky’nin ‘Consumer appetite versus action: The state of data privacy amid growing digital dependency’ raporu, küresel ölçekte ankete katılanların yaklaşık dörtte birinin (%26) tahmini para kaybının 100 dolardan az olduğunu ortaya çıkardı. Katılanların %24’ü için bu rakam 100- 249$ arasında, %9’u için 250$ ile 1.999$ arasında değişiyordu, %3’lük kesimin kaybı ise 2.000$ ile 4.999$ arasındaydı.
Ödeme yapmış olsun ya da olmasın, kurbanların yalnızca %29’u saldırının ardından tüm şifrelenmiş veya engellenmiş dosyalarını kurtarabildi. Bunların %50’si bazı dosyaları, %32’si önemli miktarda dosyayı ve %18’i az sayıda dosyayı kaybetti. %13’lük bir kesim ise neredeyse tüm verilerini kaybetti.
Kaspersky Tüketici Ürünleri Pazarlama Müdürü Marina Titova, şunları ifade ediyor: “Bu veriler, tüketicilerin önemli bir bölümünün son 12 ayda verileri için fidye ödediğini gösteriyor. Ancak fidyeyi ödemek verilerin geri dönüşünü garanti etmediği gibi, siber suçluları saldırıların devamına teşvik ediyor. Bu nedenle fidye yazılımından etkilenenlerin asla ödeme yapmamasını tavsiye ediyoruz. Bunun yerine tüketiciler, cihazları için korumaya ve güvenliğe yatırım yapmalı ve tüm verileri düzenli olarak yedeklemelidir. Bu, saldırının siber suçlular açısından cazibesini azaltacak ve kullanıcılar için daha güvenli bir gelecek sunmaya yardımcı olacaktır.”
Ankete katılan her on kişiden dördü (%39) son 12 ayda fidye yazılımından haberdar olduklarını ifade etti. Uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasıyla bu bilincin artması büyük önem taşıyor. Tüketicilerin fidye yazılımları hakkında daha fazla bilgi edinmeleri ve kendilerini korumalarına yardımcı olmak üzere neye dikkat etmeleri gerektiğini anlamaları çok önemli.
Kaspersky, fidye yazılımı tehdidiyle karşılaşan kullanıcılara şunları öneriyor:
- Cihazlarınız şifrelense bile fidyeyi ödemeyin. Fidye ödemek yalnızca siber suçluları uygulamaların devamına etmeye teşvik etmeye yarar. Bunun yerine yerel emniyet teşkilatıyla iletişime geçin ve saldırıyı bildirin.
- Fidye yazılımını yayan Truva atının adını bulmaya çalışın. Bu bilgiler, siber güvenlik uzmanlarının tehdidin şifresini çözmesine ve dosyalarınıza erişimi korumasına yardımcı olabilir.
- İstenmeyen e-postalardaki veya tanıdık olmayan web sitelerindeki bağlantıları tıklamaktan kaçının. Güvenmediğiniz göndericilerden gelen e-posta eklerini açmayın.
- Nereden geldiklerini bilmediğiniz USB’leri veya diğer çıkarılabilir depolama aygıtlarını asla bilgisayarınıza takmayın.
- Kapsamlı bir internet güvenliği çözümüyle bilgisayarınızı fidye yazılımlarından koruyabilirsiniz
- Bir fidye yazılımı saldırısı yaşamanız durumunda verilerinizin güvende kalması için cihazlarınızı düzenli olarak yedekleyin