Sosyal CRM ve sosyal veri analizi şirketi Adba Analytics, The Brand Age Dergisi ile birlikte 1 Ocak 2013-31 Mart 2020 aralığını baz alarak hazırladığı raporda, sosyal medya kullanıcılarının koronavirüs semptomları hakkındaki paylaşımlarını ve konuşmalarını analiz etti.
Çin’de ilk vakanın açıklandığı aralık ayından bu yana dünya genelinde COVID-19 vaka sayısı milyonları bulurken, yüz binlerce insan öldü. Virüs hakkında her geçen gün daha fazla bilgi sahibi olunurken süreç içerisinde alınan önlemler de zaman zaman farklılıklar gösterdi. Her gün dünyanın farklı yerlerinden yeni bir tedavi geliştirildiğine dair açıklamalar yapıldı.
Özellikle yüz yüze iletişimin zorlaştığı ve dijital iletişimin daha yoğun bir şekilde kullanıldığı bu süreçte, bireyler duygularını sosyal medya üzerinden dile getirdi. Virüsün tam olarak nasıl, nerede ve ne zaman ortaya çıktığına dair Çinli yetkililerin açıklamaları dışında çok fazla bir şey bilinmiyor olsa da özellikle dijital medya kanallarında virüsün, resmi açıklamaların çok öncesinde ortaya çıktığına ya da laboratuvar ortamında üretildiğine dair pek çok iddia sosyal medya gündeminde yer buldu.
Salgın sürecinde özellikle hastalık semptomları hakkında yapılan konuşulmalar dijital platformlarda yoğunlaştı. Bu da hastalığın semptomlarının ne zaman görülmeye başlandığına dair önemli ipuçları verdi.
Sosyal CRM ve veri analizi şirketi Adba Analytics, The Brand Age dergisi ile birlikte 10 farklı dilde Twitter, YouTube, bloglar ve forum ve haber sitelerindeki yalnızca kullanıcı yorumlarını baz alarak analiz etti.
Salgın semptomlarının benzerliği sebebiyle ilk vaka öncesinde doktorlar tarafından zatürre tanısı konuldu. Zatürre hakkında sosyal medya platformlarında 2013 yılından bu yana yapılan paylaşımlar 2019’da artış göstererek 2020 yılında zirve noktaya ulaştı.
COVID-19 Global Paylaşım: 539 milyon
Zatürre Hakkında Toplam Paylaşım: 2,2 milyon
Zatürre Paylaşımlarının Yıllara Göre Dağılımı:
2013: 388.895
2014: 344.048
2015: 265.923
2016: 165.150
2017: 142.930
2018: 174.558
2019: 247.369
2020: 551.156
En Çok Konuşulan Ülkeler
ABD: %62
İngiltere: %10
Kanada: %4
Türkiye: %3
Fransa: %2
Avustralya: %1
Hindistan: %1
Diğer: %17
Paylaşımlarda Öne Çıkan Konu Başlıkları
Kullanıcıların yaptıkları konuşmalarda, gençler ve ileri yaş grupları ile ölüme dair içeriklerin 2019 yılında ciddi bir artış gösterdiği görüldü. Özellikle zatürre ile ilişkili olarak gençler, çocuklar ve bebeklere dair içeriklerde ciddi bir artış söz konusudur.
Konu Dağılımı:
Ölümler: 77.465
Gençler ve çocuklar: 76.363
İleri yaş grupları: 22.978
Öksürük: 20.297
Yüksek ateş: 14.221
Kullanıcıların COVID-19’u Zatürre İle İlişkilendirdiği Semptomlar
Öksürük: %50
Yüksek ateş: %18
Vücut ağrısı: %16
Üşüme/titreme: %8
Nefes darlığı: %3
Halsizlik/Yorgunluk: %3
Baş ağrısı: %3
Balgam: %3
Mide bulantısı: %2
Risk Grubu Paylaşımları
COVID-19’un risk gruplarına dair konuşmalar incelendiğinde, sosyal medya kullanıcıları tarafından en büyük risk grubu olarak kanser hastalarının görüldüğü saptanmıştır.
Kanser: %34
Solunum yolu hastalıkları: %26
Diyabet: %22
Kalp hastalıkları: %15
Böbrek hastalıkları: %3
COVID-19 Öncesi Dönemde Diğer Hastalıklar
COVID-19 ile benzer semptomlar gösteren soğuk algınlığı, grip, zatürre, alerji gibi hastalıkların 2019 yılı içerisindeki konuşulma oranları incelendiğinde, alerji ve grip ile ilgili konuşmaların toplam hacmin büyük bir kısmını oluşturduğu görülmektedir.
Alerji: %51
Grip: %36
Soğuk algınlığı: %9
Zatürre: %4
Birbiriyle İlişkili Semptomlar
Sosyal medya kullanıcılarının paylaşımlarında ikili biçimde, birlikte yer alan semptomlar analiz edildiğinde yüksek ateş-halsizlik, öksürük-halsizlik ve yüksek ateş-nefes darlığı içeriklerinin Aralık 2019’da attığı gözlemlenmektedir.
En Çok Konuşulan Önlemler
Global
Maske: %40
Sosyal izolasyon: %21
El yıkama: %13
Sirke: %11
Alkol: %11
Dezenfektan: %3
Eldiven: %1
Türkiye
Maske: %36
Alkol/Kolonya: %30
Sosyal izolasyon: %9
Eldiven: %7
El yıkama: %7
Dezenfektan: %6
Sirke: %5
Maske Hakkındaki Konuşmaların İçeriği / Türkiye
Maske çeşitleri: %65
- N95: %41
- Cerrahi: %36
- Kumaş: %14
- Kendin Yap (DIY): %9
Fiyat: %27
Bulunabilirlik: %8
Hijyen Hakkındaki Konuşmaların İçeriği / Türkiye
Kişisel temizlik: %68
Ev içi hijyen: %23
- Banyo: %85
- Mutfak: %12
- Oturma odası: %2
- Yatak odası: %1
Hastaneler: %4
Çevre/Şehir: %3
Ofis: %2
Alternatif Önlemler / Global
Zencefil: %18
Sarımsak: %18
Limon: %17
Bal: %10
Biber: %9
Soğan: %8
Kenevir: %4
Zerdeçal: %2
Alternatif Önlemler / Türkiye
Sirke: %36
Limon: %19
Sumak: %12
Soğan: %10
Sarımsak: %9
Vitamin: %8
Biber: %4
Zencefil: %2
