Finansal teknoloji konusuna ışık tutan “Finansal Teknolojilerin Türkiye Ekonomisine Etkileri: iyzico Vaka Analizi” raporu yayımlandı.
iyzico ve Politika Analiz Laboratuvarı (PAL) ortaklığında hazırlanan “Finansal Teknolojilerin Türkiye Ekonomisine Etkileri: iyzico Vaka Analizi” raporu, iyzico’nun farklı alanlarda yerel fintek sektörüne olan etkilerini göstermek amacıyla hazırlandı. Özellikle e-ticaret sektörüne dair önemli rakamlar içeren raporda, iyzico’nun büyüme rakamları ve e-ihracat verileri ön plana çıkan konular oldu.
iyzico e-ticaret sektöründen 4 kat hızlı büyüyor
BKM verilerine göre Mart 2016 – Eylül 2018 arasında Türkiye genelinde internet üzerinden kredi kartıyla yapılan ödemeler, aylık ortalama yüzde 3 ile büyürken iyzico’nun büyüme oranı yüzde 11 oldu. iyzico üzerinden Mayıs 2016’da 17 milyon TL’lik işlem hacmine erişildi; Haziran 2018’de ise bu hacim 260 milyon TL seviyesine ulaştı.
iyzico ülkenin e-ihracat menzilini genişletiyor
Raporun değindiği bir diğer önemli başlık ise e-ihracat rakamları. Buna göre iyzico üzerinden gerçekleştirilen e-ihracat faaliyetlerinin menzili, Türkiye’nin 3.355 km’lik e-ihracat menzilinin 1,5 katına çıktı ve 5.292 km oldu.
Menzil artışının yanında iyzico, bu alanda da ülke ortalamasının üzerinde bir büyüme kaydetti. Mart 2016-Eylül 2018 dönemi içerisinde Türkiye’nin e-ihracatı yüzde 2 büyürken, iyzico ülke ortalamasının tam 9 katı hızla büyüdü ve aynı dönemde yüzde 18’lik bir büyüme oranına ulaştı. Aralık 2016 ile Aralık 2018 arasındaki dönemde, iyzico üzerinden yurtdışına satış yapan üye iş yeri sayısı da 4 kat arttı ve 350’den 1337’ye çıktı.
1.2 milyar TL’lik kayıtiçi işlem artışı sağlandı
Raporda ayrıca, iyzico’nun kayıtiçi ekonomiye olan katkısına da değinildi. Buna göre, iyzico üye iş yeri sayısının ve iyzico üzerinden gerçekleştirilen işlem hacminin artması, kayıt dışından kayıt içine geçen işlem hacmini de artırdı. 2016-2018 yılları arasında, iyzico üzerinden gerçekleştirilen işlem hacmi 4,8 milyar TL seviyesine ulaştı ve kayıtiçi ekonomiye 1,2 milyar TL seviyesinde bir katkı sağlandı.
Rapordan öne çıkan diğer önemli başlıklar
- 3 yılda 29 bin üye iş yeri dijitalleşti: Mart 2016 – Aralık 2018 arasında iyzico üzerinden satış yapan üye işyeri sayısı 3 yılda aylık ortalama yüzde 7 artışla toplam 29 bine ulaştı.
- 2 yılda %53 ciro artışı: ; 2016’da iyzico üzerinden yıllık ortalama 306 bin TL ciro elde eden bir iş yeri; 2018’in ilk 7 ayı içerisinde bu rakamı ortalama 471 bin TL seviyesine çıkardı.
- Giyim, 895 milyon TL ile zirvede: iyzico üzerinden gerçekleştirilen işlem hacmi sektörel bazda incelendi ve giyim, teknoloji, ev ürünleri, servis ve kozmetik sektörlerinin hacmin yüzde 70’ini oluşturduğu ortaya çıktı. Giyim sektörü, 895 milyon TL’lik işlem hacmi ile zirveye oturdu.
- En fazla ihracat ABD’ye yapıldı: iyzico üzerinden en çok e-ihracatın yapıldığı ülke yüzde 45,2 ile ABD olurken, yüzde 19,9 ile Suudi Arabistan ve yüzde 17,7 ile Birleşik Krallık onu takip eden ülkeler oldu.
- ABD’ye yapılan ihracatta İstanbul yüzde 89 ile birinci sıraya yerleşirken Samsun, yüzde 6’lık payı ile dikkat çekti.
- Suudi Arabistan’a yüzde 83 ile en çok teknoloji sektöründen satış yapılırken; Birleşik Krallık’a en çok giyim (%34), çiçekçi (%5) ve teknoloji (%5) sektörleri satış yaptı.
- Avustralya’ya yapılan e-ihracatta öne çıkan şehirler, yüzde 4 ile Denizli ve yüzde 3 ile Samsun oldu.
- iyzico’nun ihracat hacmi 2 senede 3 kat arttı: Aralık 2016’da 1,1 milyon USD iken Aralık 2018’de 3,3 milyon USD seviyesine çıktı. Ayrıca, ihracat yapan üye iş yeri başına düşen hacim de TL bazında yüzde 8 yükseldi; döviz kuru artışlarından etkilenmeyerek 2.128 USD seviyesinde seyretti.
- Yurt dışından alışverişte 7 kat artış: Aralık 2016 –Aralık 2018 döneminde yurt dışındaki alıcıların iyzico üye iş yerlerinden yaptıkları alışveriş sayısı 7 kat arttı ve 29 binden 200 bine çıktı.
- E-ticaret tabana yayıldı: iyzico’nun iş modeli sayesinde e-ticaret sektörüne daha fazla küçük işletme ve bireysel satıcı dahil oldu.
- iyzico üyesi küçük işletmelerin sayısı 2016-2018 arasında 7,3 kat arttı.
- Eylül 2017 – Temmuz 2018 arasında bireysel işyeri sayısı 5 kat arttı, işlem hacmi 32 bin TL’den 386 bin TL’ye çıktı.
- Kadın girişimcilerin cirosu, erkeklerin 2 katı: Aralık 2016’da toplam iyzico hacminin yüzde 14’ü kadın girişimcilerden geldi; 2018’de bu oran 32’ye yükseldi. 2016’da sadece 4 kadın girişimci e-ihracat yapıyordu. 2018’de bu sayı 174 oldu. Şehirlere göre kadınlara ait iş yerlerinin sayıları:
- Muğla (%32)
- Kırıkkale (%27)
- Amasya (%25)
- Aydın (%25)
- Tekirdağ (%24)
- Hatay (%24)
- Bilecik (%24)
- Rize (%24)
