Bankalararası Kart Merkezi ilk altı aylık verileri açıkladı

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) 2018 yılı ilk altı aylık verileri açıkladı. Kartlı ödemeler yılın ilk yarısında yüzde 20 büyüdü. 

Finansal okuryazarlıktaki artış, kartlı ödemelerin sağladığı avantajlar ve e-ticaret kullanımının yaygınlaşmasına paralel olarak, kartlı ödemeler 2018 yılının ilk 6 ayında yüzde 20 arttı. Yabancı kartlarla ülkemizde gerçekleştirilen ödemeler ise yüzde 67 ile son yıllardaki en büyük artışı gösterdi. 

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) 2018 yılının ilk 6 aylık verilerini açıkladı. Kart kullanmanın sağladığı avantajların yanı sıra banka hesabı sahibi nüfustaki artış, artan finansal okuryazarlık ve e-ticaret kullanımı gibi etkilerin de desteğiyle ödemelerde kart kullanımının artışını sürdürdüğünü vurgulayan BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, kredi kartı ve banka kartı sayıları artarken, yılın ilk yarısında kartlı ödemelerde yüzde 20 oranında büyüme gerçekleştiğini söyledi.

BKM verilerine göre haziran ayı sonunda Türkiye’de 64,8 milyon adet kredi kartı ve 136,4 milyon adet banka kartı kullanılıyor. 2017 yılının haziran ayı ile kıyaslandığında kredi kartı sayısında yüzde 7’lik artış, banka kartı sayısında ise yüzde 10’luk artış görülüyor. Toplam kart sayısı ise 201 milyon adedi geçerek, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 oranında artış gösterdi.

Tablo 1: Kart Sayıları (Milyon Adet) Gelişimi

Kartların kullanım alanı genişliyor

Günümüzde vergiden bireysel emeklilik ödemesine, taksiden sigorta ödemelerine ve hatta bağış ödemelerine kadar hayatın her alanında kartlarla ödeme yapılabiliyor. Bunun sonucunda para üstü derdini ortadan kaldıran, zaman kazandıran ve nakit taşımaya gerek kalmadan günlük hayatı kolaylaştıran kartlarla ödemeler daha da yaygınlaştı. 2018 yılının ilk altı ayında kartlarla toplam 380 milyar TL tutarında ödeme yapılırken, bu değer önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20 büyüme olduğunu gösteriyor.

Tablo 2: Kartlı Ödeme Tutarı (Milyar TL) Gelişimi

En fazla kartlı ödeme artışı görülen sektör hava yolları

Kartlı ödemelerdeki artışla beraber en fazla artışın hangi sektörlerde gerçekleştiği ayrıntılı incelendiğinde, 2018 yılının ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre hava yolları yüzde 34, yemek yüzde 28, akaryakıt istasyonları yüzde 24, sağlık/sağlık ürünleri/kozmetik yüzde 24, giyim ve aksesuar yüzde 21 ile en fazla artış gösteren sektörler arasında yer aldı.

Tablo 3: Sektörel Kartlı Ödeme Tutarı (Milyar TL)

Dijitalleşme sürüyor: İnternetten yapılan kartlı ödemeler yüzde 37 büyüdü

BKM verilerine göre, internetten ödeme alışkanlıklarının her geçen gün artması ve hızlı dijital dönüşümle beraber 2018 yılının ilk altı ayında toplam 61 milyar TL tutarında internetten kartlı ödeme yapıldığı görülüyor. Bu veri 2017 yılının ilk altı ayı ile kıyaslandığında, internetten kartlı ödemelerde yüzde 37 oranında artış dikkat çekiyor. Geçen yılın aynı döneminde toplam kartlı ödemelerin yüzde 14’ünü oluşturan internetten kartlı ödemelerin bu yıl payını artırarak yüzde 16’ya çıkardığı görülüyor.

Tablo 4: İnternetten Yapılan Kartlı Ödeme Tutarı (Milyar TL) Gelişimi

Yabancı kartlarla yapılan ödeme tutarı ilk 6 ayda 16 milyar TL’ye ulaştı

Yabancı kartlarla yapılan ödemeler incelendiğinde ise yılın ilk yarısında yabancı kartlarla yurt içinde toplam 15,8 milyar TL tutarında ödeme yapıldığı görülüyor. Bu tutar, önceki yılın aynı döneminde 9,5 milyar TL olan kartlı ödeme tutarıyla kıyaslandığında yüzde 67 oranında büyümeyle son yıllarda gözlenen en büyük artışın gerçekleştiği dikkat çekiyor. İşlem başına yapılan kartlı ödeme tutarının ise 457 TL’den 573 TL’ye çıktığı görülüyor.

Tablo 5: Yabancı Kartlar ile Yurt İçinde Yapılan Ödeme Tutarı (Milyar TL) Gelişimi

BKM Kartlı Ödeme Endeksi KARTMETRE ilk kez yayınlandı

BKM, kartlı ödemeler sektörünün ve hanehalkı harcamalarının gözlemlenebilmesi için temmuz ayından itibaren kartlı ödemeler endeksini Haziran 2018 verilerini de içeren şekilde KARTMETRE adıyla yayınlamaya başladı. 2015 yılı Nisan ayını baz alan endeks, nominal ve enflasyondan arındırılmış (reel) olmak üzere aylık olarak paylaşılacak. Toplam kartlı ödeme cirosu üzerinden hesaplanan Genel Kartlı Ödeme Endeksi’ne ek olarak hane halkı harcamalarının daha iyi bir göstergesi olması dolayısıyla “BES ve Kamu/Vergi Hariç Yurt İçi Bireysel Kartlı Ödeme Endeksi” (Hanehalkı Kartlı Ödeme Endeksi) de yayınlanacak.

Genel Kartlı Ödeme Endeksi

Genel Kartlı Ödeme Endeksi’nin 12 ay hareketli ortalama gelişimi incelendiğinde, haziran ayında 1 yıl öncesine göre nominal olarak yüzde 19,6, reel olarak ise yüzde 7,3 büyüme gözlemleniyor.

Hanehalkı Kartlı Ödeme Endeksi

Hanehalkı Kartlı Ödeme Endeksi’nin 12 ay hareketli ortalama gelişimi incelendiğinde, haziran ayında 1 yıl öncesine göre nominal olarak yüzde 16,7, reel olarak yüzde 4,7 büyüme gözlemleniyor.

“Kadınlarımız sayesinde nakitsiz ödemeler toplumu hedefimize daha hızlı yaklaşacağız”

Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Dr. Soner Canko, “Kartlı ödemeler sektörünün ve hanehalkı harcamalarının daha farklı bir pencereyle gözlemlenebilmesi için BKM Kartlı Ödeme Endeksi (KARTMETRE) verilerini bu ay itibariyle aylık olarak yayınlayacağız” dedi.

Canko, sözlerine şöyle devam etti: “Kayıt dışı ekonomiyi ortadan kaldıran, tasarruf yaratan, finansal verimlilik sağlayan ve tüm bu özellikleriyle toplumsal refahı artıran nakitsiz ödemeler toplumu hedefinin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu doğrultuda dünyanın gelişmiş tüm ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de ödemelerde nakit kullanımı her geçen gün azalıyor. Nakitsiz ödemeler toplumu hedefine ulaşabilmek için ilk olarak finansal kuruluşlarda hesap sahipliğinin artış göstermesi gerekiyor. Dünya Bankası kaynaklarına göre, Türkiye’de 2014 yılında 15 yaş ve üzeri nüfusun yüzde 57’sinin bir finansal hesabı bulunurken, bugün bu oranın yüzde 69 ile dünya ortalamasını yakaladığını görüyoruz. Bu oran 15 yaş üzeri kadın nüfusa oranlandığında, 2014’te yüzde 44’lerde bulunan kadın hesap sahipliğinin bugün yüzde 54’lere çıktığını fakat bu oranın, yüzde 83 olan erkek hesap sahipliği oranının halen çok gerisinde bulunduğunu görüyoruz. Hesap sahipliğindeki bu güzel gelişimle beraber, halen kadınlarımızın yarısının banka hesabının olmadığı düşünüldüğünde, kadınların finansal erişime daha çok girmeleriyle birlikte nakitsiz ödemeler toplumu hedefine çok daha hızlı yaklaşacağımızı rahatlıkla ifade edebiliriz.”