Metriksoft Yazılım Kurucu Ortağı Murat Balkan
Web sitelerinizin veya web servislerinizin erişilebilirliğini izliyor musunuz?
Bir web sitesinin erişilebilirliğini etkileyen birçok etken bulunuyor ve bunların her biri sürekli olarak beklenildiği şekilde performans vermiyor. Bu etkenleri aşağıdaki başlıklarda genelleyebiliriz;
- Web / Uygulama Sunucu Performansları
- Veri Tabanı Performansı
- Ağ performansı (Sunucu ve istemci arasındaki ağın hızı, gecikme süreleri, doluluk oranı İstemcinin Performansı (istemcinin donanım ve yazılımsal performansı)
- Bulut servisler (SMS gönderimi, ödeme işlemleri gibi dışarıdan alınan servisler)
Bu etkenlerin bir kısmının, dışarıdan satın aldığımız hizmetler olduğunu da unutmamak gerekiyor. Örneğin, sunucumuz bir veri merkezinde barındırılan bir sanal sunucu ise bu öğelerin tamamını bir dış servis olarak alıyoruz. Veri merkezinin tamamının bizim yönetimimizde olduğu bir durumda bile İnternet’e ulaştığımız ağ katmanı başka bir sağlayıcı tarafından yönetiliyor.
Servis kalitesinin birçok parametre ile belirlendiği ve bu parametrelerden bazılarını kontrolünün bizim dışımızda olduğu bir ortamda, servislerimizin performansını müşteri gözüyle izlemenin önemi daha da artıyor. Müşterileriniz kendi ağınızda değillerse ölçümleri sadece kendi ağınızdan yapmanız sağlıklı sonuçlar vermeyecektir. Müşterileriniz İnternet’te ise ölçümlerinizi İnternet’ten yapmalısınız.
Servis seviyesinde oluşacak düşüşlerden anında haberdar olmak ve aksiyon almak oldukça önem taşıyor. Performans yönetiminin en önemli faydalarından birisi, yaklaşan hata hakkında size ipucu vermesidir. Hata oluştuktan sonra geri dönüşü tabii ki mümkündür fakat servis kesintileri, hizmet seviye anlaşması ihlalleri ve müşteri deneyimindeki düşüşlerin telafisi zor olabilir.
Site sağlayıcıların izleme ihtiyaçlarını karşılamak isteyen birçok firma, farklı çözümler ile karşımıza çıkıyor. Genellikle bulut tabanlı hizmet veren bu platformlar, dünya üzerinde birçok noktaya konumlandırdıkları sistemlerden web site veya servislerinize erişim testleri gerçekleştiriyor ve olası hatalarda sistem yöneticilerine uyarılar gönderiyorlar. Bu çözümlerin hemen hepsi yurt dışı kaynaklı olduğundan çoğunun izleme noktaları da yurt dışında yer alıyor. Sitenize ait izleme Amerika’dan, Avrupa’dan veya Uzak Doğudan gerçekleştirilebiliyor. İzleme Amerika’dan başarısız ölçülmesi durumunda rastgele seçilen farklı bir coğrafi cihazdan doğrulaması yapılmaya çalışılıyor.
Türkiye’de hizmet veren bir e-ticaret sitesinin Florida’daki bir izleme noktasından izlenmesi ne kadar sağlıklı? Bu yaklaşımda birkaç problem öne çıkıyor. Birincisi sayfa yüklenme süresi. Amerika’dan yapılan ölçüm ile elde ettiğimiz sayfa yüklenme süresi tabii ki Türkiye’den yapılan ölçümden çok daha fazla çıkacaktır. Amerika ve Türkiye arasında kat edilen mesafe boyunca geçtiğimiz ağ cihazları ve hat sayısı sadece erişim süresini değil, erişim süresinin öngörülebilirliğini de etkileyecektir.
Burada Türkiye’nin yurt dışı çıkışlarında yaşadığı kesintileri de hesaba katmak gerekiyor. Bu kesintiler oluştuğunda yurt dışı ölçümü başarısız olarak algılanıyor ve gereksiz alarmlar üretilerek sistem yöneticileri meşgul ediliyor. Yurt dışı çıkış probleminin gerçekleştiği bu anlarda, gerçek müşterilerimiz olan Türkiye kaynaklı kullanıcılar, hala sorunsuz olarak servislerimize erişebiliyor.
Türkiye’de birden fazla bölgeden aynı anda erişim testleri yapan PingTurk verilerine göre Türkiye’de bölgesel kesintiler oldukça fazla görülüyor. Hava şartları, sabotaj gibi sebepler nedeniyle bir veya birden fazla şehrin İnternet erişiminde yavaşlama veya kesinti problemleri hiç de azımsanamayacak sayıda gerçekleşiyor. Adana bölgesinde bu şekilde bir kesinti oluştuğunda, Adana’dan çağrı merkezini arayıp servislere erişemediğinden yakınan bir müşterinin probleminin kök sebebini anlamak bölgesel ölçümlerin yokluğunda oldukça zor oluyor.